سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی پلی‌اتیلن — راهنمای جامع انتخاب، نصب و کاربرد

سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی پلی‌اتیلن چیست؟

سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی پلی‌اتیلن (90° Sewer Electrofusion or Butt Fusion Tee) یکی از اتصالات حیاتی در شبکه‌های لوله‌کشی فاضلاب است که برای ایجاد انشعاب عمودی (۹۰ درجه) از یک خط اصلی به‌منظور تغذیه یک خط فرعی طراحی شده است. این قطعه از جنس پلی‌اتیلن پرچگالی (HDPE) و با قابلیت جوش الکتروفیوژن یا Butt Fusion ساخته می‌شود و اتصالی کاملاً یکپارچه، بدون درز و مقاوم در برابر نفوذ رطوبت، مواد شیمیایی و فشار خاک ایجاد می‌کند.

استفاده از این اتصال در پروژه‌های فاضلاب شهری، صنعتی و کشاورزی — به‌ویژه در نقاط ورودی به چاه‌های بازدید، اتصال به تجهیزات عمودی و ایجاد شاخه‌های جانبی — کاربرد فراوانی دارد. زاویه ۹۰ درجه امکان طراحی شبکه‌های فشرده و بهینه را فراهم می‌کند و در مواردی که نیاز به دسترسی عمودی یا نصب تجهیزات در زاویه قائمه وجود دارد، گزینه‌ای ضروری محسوب می‌شود.

کاربردهای کلیدی سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی

• ایجاد انشعاب عمودی در شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب شهری برای تغذیه ساختمان‌ها یا بلوک‌های جدید
• اتصال عمودی به چاه‌های بازدید، دریچه‌های دسترسی و تله‌های چربی
• تقسیم جریان در خطوط صنعتی به سمت واحدهای مختلف
• استفاده در سیستم‌های فاضلاب کشاورزی برای ایجاد انشعاب به سمت بخش‌های مختلف مزرعه
• نصب در تونل‌ها و فضاهای بسته که نیاز به اتصال دقیق و بدون نشت دارند
• تعمیر و ارتقاء شبکه‌های قدیمی بدون نیاز به حفاری گسترده

مزایای استفاده از سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی

✅ مزایای فنی و عملیاتی

• اتصال یکپارچه و بدون نشت: جوش HDPE، استحکام مولکولی برابر بدنه لوله را تضمین می‌کند — مناسب برای سیستم‌های حساس به آلودگی محیط زیست.
• مقاومت شیمیایی عالی: در برابر اسیدها، بازها و گازهای خورنده موجود در فاضلاب.
• طول عمر بالا: بیش از ۵۰ سال بدون نیاز به تعویض یا نگهداری.
• نصب سریع و آسان (در مدل الکتروفیوژن): بدون نیاز به تجهیزات سنگین و در فضاهای محدود.
• مقاوم در برابر فشار خاک و حرکات زمین: مناسب برای نصب در عمق‌های زیاد و مناطق زلزله‌خیز.
• عدم نیاز به نگهداری: پس از نصب، نیاز به بازرسی یا تعویض دوره‌ای ندارد.

انواع سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی

۱. سه راه ۹۰ درجه الکتروفیوژن فاضلابی

مناسب برای قطرهای کوچک تا متوسط (۶۳mm تا ۲۵۰mm) و نصب در فضاهای محدود یا داخل چاه‌ها. دارای سیم مقاومتی داخلی و قابل نصب با دستگاه جوش قابل حمل.

۲. سه راه ۹۰ درجه Butt Fusion فاضلابی

مناسب برای قطرهای بزرگ (۱۶۰mm به بالا) و خطوط اصلی. نیاز به دستگاه جوش Butt Fusion و فضای کافی برای اجرا دارد — اما استحکام بسیار بالاتری دارد.

۳. سه راه ۹۰ درجه مساوی و کاهنده

در مدل مساوی، قطر شاخه جانبی با قطر لوله اصلی برابر است — مناسب برای تقسیم جریان به دو خط هم‌ظرفیت. در مدل کاهنده، قطر شاخه جانبی کوچک‌تر از قطر لوله اصلی است — مناسب برای انشعاب‌های ثانویه یا اتصال به تجهیزات با قطر کوچک‌تر.

مراحل نصب سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی (الکتروفیوژن)

1. آماده‌سازی لوله: محل اتصال روی لوله اصلی و دو سر لوله فرعی را با اره مخصوص به‌صورت عمود بر محور برش دهید.
2. تمیزکاری: سطوح اتصال را با پارچه بدون پرز و الکل تمیز کنید — هرگز با دست لمس نکنید.
3. علامت‌گذاری: عمق ورود هر لوله را روی بدنه سه راه و لوله‌ها علامت بزنید.
4. قرار دادن لوله در سه راه: لوله‌ها را بدون اعمال نیروی اضافی وارد سه راه کنید تا به علامت برسند.
5. اتصال دستگاه جوش: کابل‌های دستگاه جوش الکتروفیوژن را به ترمینال‌های سه راه متصل کنید.
6. خواندن بارکد: بارکد روی سه راه را اسکن کنید تا پارامترهای جوش (ولتاژ و زمان) به‌صورت خودکار تنظیم شوند.
7. شروع جوش: چرخه جوش را آغاز کنید و تا پایان آن منتظر بمانید.
8. سرد شدن: حداقل به اندازه زمان جوش، سه راه را بدون هیچ فشار یا حرکتی رها کنید.
9. تست نشت: سیستم را تحت تست هوای فشرده (Air Test) قرار دهید.

جدول پارامترهای جوش سه راه ۹۰ درجه (نمونه)

⚠️ همواره از بارکد روی سه راه برای دریافت پارامترهای دقیق استفاده کنید. مقادیر فوق تقریبی هستند.

تفاوت سه راه ۹۰ درجه با سه راه ۴۵ درجه جوشی فاضلابی

اصلی‌ترین تفاوت بین این دو نوع سه راه، زاویه انشعاب و در نتیجه رفتار هیدرولیکی جریان است:

• سه راه ۹۰ درجه: ایجاد تغییر جهت عمودی — مناسب برای دسترسی عمودی و فضاهای فشرده — اما باعث ایجاد توربولانس و افت فشار بالا می‌شود.
• سه راه ۴۵ درجه: ایجاد تغییر جهت ملایم — مناسب برای حفظ جریان یکنواخت و کاهش رسوب — در خطوط انتقال بلند و سیستم‌های حساس به عملکرد هیدرولیکی.

انتخاب بین این دو بستگی به طراحی شبکه و نیاز پروژه دارد — سه راه ۹۰ درجه برای اتصال به چاه‌ها و تجهیزات عمودی ضروری است، در حالی که سه راه ۴۵ درجه برای خطوط انتقال بلند با حساسیت به فشار و رسوب مناسب‌تر است.

نحوه انتخاب سه راه ۹۰ درجه جوشی فاضلابی مناسب

1. تعیین دقیق قطر لوله اصلی و فرعی: خطای اندازه‌گیری می‌تواند باعث شکست جوش یا نشت شود.
2. انتخاب نوع جوش: الکتروفیوژن برای تعمیرات و فضای محدود — Butt Fusion برای خطوط اصلی.
3. انتخاب گرید مواد: PE80 برای کاربردهای عمومی، PE100 برای فشارهای بالا و پروژه‌های حساس.
4. بررسی استاندارد: حتماً مطابق با استانداردهای ISO 21138 یا ISIRI 17440 باشد.
5. بررسی بارکد و شماره سریال: برای ردیابی و تضمین اصالت محصول.
6. خرید از منابع معتبر: برای اطمینان از کیفیت و دریافت قیمت اتصالات فاضلابی پلی اتیلن شفاف و رقابتی.